İSKİTLER (SAKALAR)
- Bilinen en eski Türk topluluğu olarak kabul edilir.
- Atı evcilleştiren ilk topluluktur.
- Madencilikte gelişmişlerdir ve Bozkırın Kuyumcuları adı ile tanınmışlardır.
- En ünlü kadın hükümdar Tomris bu dönemde yaşamıştır.
- Önemli eserleri Şu ve Alp Er Tunga destanlarıdır.
ASYA HUN (BÜYÜK HUN) DEVLETİ
- Bilinen teşkilatlı ilk Türk devleti ve ilk hükümdarı Teoman’dır.
- Orta Asya’da kurulmuştur.
- En geniş sınırlarına ve en parlak dönemine Mete Han döneminde ulaşmıştır.
- Çin Devleti Türk saldırılarından korunmak amacıyla Çin Seddi’ni bu dönemde inşa etmişlerdir.
- Mete Han Türklerde vatan sevgisinden bahseden ilk hükümdardır.
- Orta Asya’da Türk boylarını tek bayrak altında toplamışlardır.
- Devlet meselelerini görüşmek amacıyla kurultay oluşturulmuştur.
- İlk kez onluk sistem geliştirilmiştir.
- İlk kez vergilendirme sistemi kurulmuştur.
Kavimler Göçü (375)
- Asya Hun Devleti parçalandıktan sonra bir kısım Hunların Karadeniz’in kuzeyine gelmeleri ve bu bölgedeki kavimleri göç ettirmeleri Kavimler Göçü olarak adlandırılmıştır.
Kavimler Göçü’nün Sonuçları
- Avrupa’da derebeylik (feodalite) ortaya çıkmıştır.
- Avrupa Hun devleti kurulmuştur.
- Roma İmparatorluğu Doğu ve Batı Roma olmak üzere ikiye ayrıldı.
- Batı Roma’nın yıkılmasıyla İlk Çağ kapanmış Orta Çağ başlamıştır.
AVRUPA HUN DEVLETİ (375-469)
- Kavimler Göçü sonucunda Balamir Han tarafından kurulmuştur.
- Avrupa’da varlık gösteren ilk Türk devletidir.
- En parlak dönem Atilla zamanında yaşanmıştır.
- Atilla zamanında Doğu Roma (Bizans) vergiye bağlanmıştır.
I. GÖKTÜRK DEVLETİ (552-659)
- Bumin Kağan tarafından kurulmuştur.
- Başkenti Ötüken’dir.
- İkili yönetim sistemi ile yönetilmiştir.
- Kağan Doğu’yu, kardeşi İstemi Yabgu ise Batı’yı yönetmiştir.
- Devlet en parlak dönemini Mukan Kağan döneminde yaşamıştır.
- İpek Yolu için Çin, Bizans ve Sasaniler ile mücadele etmiştir.
- Doğu Göktürk Devleti 630 yılında, Batı Göktürk Devleti ise 659 yılında Çin tarafından yıkılmıştır.
- Türk adıyla kurulan ilk Türk devletidir.
Kürşad Ayaklanması (639)
- Çin esaretine son verip Göktürk Devletini tekrar hayata geçirmek için yapılan bağımsızlık hareketidir.
- Kürşad yanında 39 arkadaşı ile Çin sarayını basmış, fakat çıkan mücadele sonrasında Kürşad ve arkadaşlarının tümü ölmüştür.
- Türk tarihinde ilk bağımsızlık mücadelesi olarak bilinir.
II. GÖKTÜRK (KUTLUK) DEVLETİ (682-744)
- Kutluk Kağan tarafından kurulmuştur. Göktürk Devletini tekrar kurduğu için İlteriş(derleyen, toplayan) unvanını almıştır.
- Başkenti Ötüken’dir.
- En parlak dönemini Bilge Kağan döneminde yaşamıştır.
- Bilge Kağan ülkeyi kardeşi Kültigin ve Vezir Tonyukuk ile yönetmiştir.
- İlk alfabe bu dönemde oluşturulmuştur.
- Yazıyı kullanan ilk Türk devletidir.
- Orhun Kitabeleri bu dönemde dikilmiştir. Türklerin ilk yazılı kaynaklarıdır.
Yorum yapmak, öneride bulunmak veya soru sormak için aşağıdaki boş alanları doldurunuz.