DİL BİLGİSİ (Eylemde Çatı)
EğitimAilesi.Com » KPSS Konu Anlatımı • Türkçe Konu Anlatımı » DİL BİLGİSİ (Eylemde Çatı)
Son Güncellenme Tarihi: 1 Mayıs 2020
Yazar: ÜMİT SANCAR
EYLEMDE (FİİLLERDE) ÇATI
Öznesine Göre Eylem Çatıları
Etken Çatılı Eylemler
- İşi yapanın belli olduğu eylemlerdir.
- Özne gerçek öznedir.
Ödevlerimi bitirdim.
Evini çok ucuza sattı.
Edilgen Çatılı Eylemler
- İşi yapanın belli olmadığı eylemlerdir.
- Gerçek özne yoktur.
- Sözde özne vardır.
Bir anda kapı açıldı.
Arabamız geçen hafta satıldı.
Dönüşlü Çatılı Eylemler
- İşi yapanın ve işten etkilenenin aynı kişi olduğunu gösteren eylemlerdir.
- Gerçek özne vardır.
Ümit bu dersten oldukça sıkıldı.
Çocuklar bir güzel giyindi.
İşteş Çatılı Eylemler
- İşin birlikte veya karşılıklı olarak yapıldığı eylemlerdir.
- Gerçek özne vardır.
Biz her gün yazışırız.
Onunla yaz tatilinde tanıştık.
Kuşlar arabayı görünce uçuştu.
Nesnesine Göre Eylem Çatıları
Geçişli Eylemler
- Nesne alan eylemlerdir.
- Ne, neyi, kimi sorularına cevap verir.
- Bütün kılış eylemleri geçişlidir.
Sınav sorularını çözüyor.
Dikkatli çalışmayınca konuyu öğrenemezsiniz.
Geçişsiz Eylemler
- Nesne almayan eylemlerdir.
- Bütün durum ve oluş eylemleri geçişsizdir.
- Ne, neyi, kimi sorularının cevabı yoktur.
Bütün gün uyudum.
Onlar bu evde oturuyorlar.
Derse geç kalınca alınmadı.
Oldurgan Çatılı Eylemler
- Geçişsiz eylemlerin -dir, -r, -t ekleriyle geçişli hâle getirilmesidir.
Bütün gün arabayla bizi gezdirdi.
Bahçedeki gülleri koparmış.
Ettirgen Çatılı Eylemler
- Geçişli eylemlerin -dir, -r, -t ekleriyle yine geçişli olmasıdır. Ancak geçişlilik derecesinin arttırılmış olmasıdır.
Elbiselerini yıkattırdı.
Bu notları o yazdırdı.
Etiketler: dil bilgisi, dönüşlü çatı, edilgen çatı, etken çatı, ettirgen çatı, eylemde çatı, fillerde çatı, geçişli eylemler, geçişsiz eylemler, işteş çatı, oldurgan çatı, türkçe
Yorum yapmak, öneride bulunmak veya soru sormak için aşağıdaki boş alanları doldurunuz.